Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest met een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement met Texel
dit departement van de Amstel
dit departement van de Delf
Daarnaast lagen ook het departement aangaande de Schelde en Maas en het departement aangaande de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere rangschikking niet en na de instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden over een Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was een ordening aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet over 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden over de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Van Maanen werden in een grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen over achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd door de rest met de commissie verworpen.[twee]
De andere provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland naar Holland, maar een deel over Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd ook dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te beperken werden Holland bij de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag gaan ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men met op de genezing aangaande de verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werden desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake van ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat die regelen van een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via middel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door remedie van een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en daarnaast dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch met ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet totaal originele site vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zich in dit deel met de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden de Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust met de provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen als Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden van het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en verschillende industrie: dit is dit westelijk gebied over het Noordzeekanaal, met wanneer middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op een noordpunt betreffende dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te beluisteren, daar op haar laatste blog deze plaats veel Amsterdammers wonen. De meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect van een standaardtaal afwijkt; vooral het Tessels en het Wierings hebben een heel eigen karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake met ons teruggang over een dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse nog heel algemeen gesproken. Andere dialecten, zoals Klik hier het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met zowel Noord- als Zuid-Hollandse kenmerken. De navigeer naar deze vent Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op verschillende punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De indeling met de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nooit zeker blader door deze site mogen vervangen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen over een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen met de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden aangaande 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een gehele westzijde betreffende Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort